Görüş, istek ve değerlendirmelerinizi bize iletin.
Ömer Tarkan TUZCUOĞULLARI, Hüseyin KARABAŞ
Cilt 1 Sayı 2 // Derleme
Özet:
Asya bozkırlarında yaşamı sürdürmek her açıdan zordu. Atın ehlileştirilip insanlık hizmetine girmesi yeni bir dönemin başlangıcı olmuştur. Ata yapılan uygulamalar sayesinde binicilik teknikleri gelişmiş ve buna bağlı olarak da savaş teknikleri değişmiştir. Bu sayede Türkler bulundukları coğrafyada çok hızlı hareket edip diğerlerine karşı üstünlük sağlayabildiler. Bu bozkır şartlarında hızlı bir şekilde yer değiştirebilmek hayati bir öneme sahipti. At arabaları diğer besi hayvanlarının çektiği kağnılara göre daha hızlı idi. Bu yüzden kısa bir sürede yurtlar toplanıp at arabası ile göç edilebiliyordu. Asya bozkırlarında at Türk’ün yoldaşı, evinin önemli bir ferdidir. Hatta ölümden sonra bile onun yol arkadaşıdır. Ve çoğunlukla şamanın kozmik dünyaya geçişte araçlarından biridir. Bu sebepledir ki ata olduğu gibi onun çektiği arabaya da dinsel manalar yüklenmiştir. Orta Asya’da arkeolojik kazılarda bulunan birçok at arabasının yanında Pazarık’ta bulunan Hunlara ait tören arabasının çok iyi korunduğu görülmektedir. İlk günkü ihtişamı ve bazı farklılıkları onu diğerlerinden daha özel kılmaktadır. Böyle bile olsa çok iyi korunmuş bu at arabası genel olarak taşımada kullanılan diğer arabalar içinde bilgi vermektedir. Konu ile ilgili sınırlı kaynak bulunan bu çalışmada, at arabalarının hizmet ettiği alan, kullanım şekli ve törenlerdeki işlevi hakkında literatür bulgularına yer verip tartışmak ve Çin’deki bulgular ile karşılaştırıp değerlendirmek amaçlanmıştır.
An Example of Horse-Drived Carriage Culture In The Ancient Turks: The Hun-Drived Ceremonial Carriage
Abstract:
Sustaining life on the Asian steppes was challenging in every respect. The domestication of the horse and its introduction into the service of humanity marked the beginning of a new era. Thanks to the practices applied to horses, horsemanship techniques improved, and consequently, warfare techniques changed. This allowed the Turks to move very quickly in their native lands and gain an advantage over others. Rapid movement was crucial in these steppe conditions. Horse-drawn carts were faster than oxcarts pulled by other livestock. Therefore, yurts could be assembled and migrated by horse-drawn cart in a short time. In the Asian steppes, the horse was a companion to the Turk, an important member of his household. It was even his companion after death. And often served as a shaman's vehicle for transition to the cosmic world. For this reason, the horse-drawn cart, like the horse itself, was imbued with religious significance. Among the many horse-drawn carts found in archaeological excavations in Central Asia, the Hun ceremonial cart found in Pazarık is observed to be exceptionally well-preserved. Its original splendor and some distinctive features make it stand out from the rest. Even so, this very well-preserved horse carriage provides information about other carriages used in general transportation. In this study, which is based on limited resources on the subject, the aim is to present and discuss the literature findings regarding the areas served by horse-drawn carriages, their modes of use, and their functions in ceremonies, and to compare and evaluate these with the findings from China.
Görüş, istek ve değerlendirmelerinizi bize iletin.